Nukissiorfiit Maniitsumi suleqatigiinni aqutsisussarsiorpoq

Pineqartoq tassaavoq nuna tamakkerlugu suliffeqarfimmi, annertuumik teknikkimut tunngasunik suliaqarfiullunilu inuiaqatigiinni akisussaaffimmik angisuumik pilimmi pisortatut atorfik tamaviaarnartoq.

Maniitsoq tassaavoq illoqarfik nunatta kitaaniittoq, 2500-it missaannik inuttalik. Illoqarfik Nuup Sisimiullu akornanni inissisimavoq. Illoqarfiit akornanni angalanerit angallatikkut imaluunniit timmisartukkut pisarput.

Tamaani pinngortitami suliaqarfigisatut sunngiffimmik periarfissarissaarpoq, ilaatigut kangerluppassualimmi qeqertaqarfimmilu angallavitsialak, sukisaarsaatitut aalisarnissamut periarfissatsialaat, pisuttuarusukkaanni, sisoraarusukkaanni, qamuteralammik angalaarusukkaanni il.il.

Nukissiorfiit illoqarfimmi innaallagissamik, imermik kiassarnermillu nioqquteqarnermik isumaginnippoq, tamanna nunatta attaveqaasersuutaata ilusaanik tunngaveqarluni qeqertami ingerlatsinertut ittutut pisarluni.

Atorfik annertuumik akisussaaffimmik malitseqarpoq, ingerlatseriaatsimik taama ittorpiamik, aammalu ukiuunerani silamik ataqateqartillugu pissuteqartumik. Taamaattorli qamittoornerit/ingerlatsinermi ajoquteqarnerit pinaveersaartinnissaat ataqqinaatitut tigusarparput, tamatigoortumillu ingerlatsivinnik ingerlalluarlutillu tutsuiginartutut ittunik pilersuinitsinni annertuumik isumannaassuseqarpugut, naatsorsuutigaarpullu taamatut kultureqarnermut illit nangitsillutillu ilalersuuteqarnissat.

Atorfik

Atorfippiamiipput suliassaqarfiit marluk: Maniitsumi kiassaateqarfimmut akisussaaffik, aamma inoqarfinnut akisussaaffik (innaallagiaq/imeq).

Kiassaateqarfinnut Suleqatigiinni aqutsisuuneq ulluni tamani ingerlatsinermi, aamma kiassaateqarfimmik aqutsinermik ittuussuseqarpoq, ilaavorlu ungasianit kiassaateqarfik. Maniitsumi kiassaateqarfik kissarsuutinik uuliatortunik sisamanik, ivertitatut sunniummik 7,5 MW-ilimmik issuseqarpoq. Taassuma saniatigut sillimmatitut kiassaateqarfeqarpoq 1,65 MW-limmik. Illoqarfiup ilarujussua ungasianit kiassaateqarfimmut attaviligaavoq, taannalu kiassaateqarfiup saniatigut aamma illoqarfiup innaallagissiorfianit pilersuiffiuvoq, tamanna nillorsaatitut imermit kissarnermit, pujassaatitut uuliamit, aamma kissarsuutinit røggas’itortunit pissarsiaqarnikkut pisarluni.

Kommune aamma illoqarfimmut kiassaanermik pilersuisumik eqqakkanik ikuallaasarfeqarpoq, taannali 2025-mi aasap ingerlanerani atorunnaassaaq – taamaattumillu suliassat siulliit ilaat tassaassaaq ingerlatsinermi allannguummut tassunga piareersimanissaq, aammalu pisoqarfinnik iliuuseqarnissamik pisariaqartitsisunik siulittuuteqarnissaq.

Kiassaateqarfimmi illit suleqatigissavat ingerlatsinermi sulisoq ukiuni amerlasuuni misilittagalik. Ilaassapput immikkoortoqarfinnik allanik, illoqarfimmi sulisunik qulinik inuttalinnik qanimut suleqateqarnerit.

Inoqarfinnut Suleqatigiinni aqutsisutut inoqarfinnut, Kangaamiuni, Napasumi Atammimmilu katillugit arfinilinnik sulisulinnut innaallagissamik nioqqutissiornermut sulisunullu akisussaaffeqarnermut pingaarnertut akisussaaffeqassaatit. Aasakkut inoqarfinni suliaqarnermut atatillugu angalasarnissat naatsorsuutigineqassapput.

Atorfik Nunap immikkoortua Qeqqani pisortamik qullersaqarfeqarpoq, nunallu immikkoortuani pisortaqatigiinni kiassaateqarfimmi sulisunut piginnaanilinnut akisussaaffilittut suleqatiginni aqutsisutut ilaassaatit.

Tamakku saniatigut immikkoortoqarfinnit allanit, aamma qanimut suleqatigisassannik suleqatinik arfineq-marlunnik ilaqalissaatit.

Suliassatit pingaarnerit ilaatigut tassaassapput:

• Ingerlatsinermut pilersaarusiorneq aamma pitsaanerpaanngorsaaneq, kiisalu sulisorisannik piginnaanngorsaaneq
• Kiassaateqarfimmik/siammarterisarfimmik nakkutiginninneq, ilanngullugu ingerlatsivimmik aserfallatsaaliuinissamik pilersaarusiorneq, aamma ungasianit kiassarnermut aqqutinik (ledninginik) allisaqarneq/taarsersuineq
• Illoqarfimmi kiassarnermik siammarterinermik pitsaanerpaanngorsaanermik qularnaarineq, malitseqartitsineq, aamma nakkutilliisarneq
• Akisussaaffigisaqarfimmut ingerlatsinermik aserfallatsaaliuinermillu paasissutissanik nalunaaruteqartarnermut malitseqartitsinerit
• Nunap immikkoortuanut pisortamik suleqateqarluni missingersuusiornerit, taakkuninngalu malitseqartitsinerit.

Ilinniartitaanerup naanerata kingorna innaallagissamut, imermut kiassarnermullu, aamma innaallagissamik siammarterisarfimmut pigaartuunermut aaqqiissummi ilaalissaatit.

Aamma Suleqatigiinni aqutsisutut suliffiup iluani sulinermut, suliniutinullu gruppikkaani peqataasassaatit, immikkullu ittunik tunngavissaqassaguit ilimanarpoq taakku iluaqutigineqarsinnaassasut, nunap immikkoortuata niuerfigisamik ineriartortitsiffiani illit atorfiup imarisaanut sunniisinnaanissamut periarfissatsialaqassammat.

Piginnaasat

Teknikkikkut ingerlatsiviit ingerlannerini teknikkikkut misilittagarissaarnissat, aammalu SRO-mik ingerlatsivinnik ilisimasaqarluarnissat pingaaruteqartutut isigineqarput.

Ilanngullugu pisortatut misilittagaqarnissat, angusassanut tunngatitatut suleqatigiiinneq aqqutigalugu sulisunnik kajumissaarinissamut piginnaanngorsaasinnaanermullu pikkoriffeqarnissat, aammalu annertuumik ilanngussuisusut ilisimatitsisarnermik inissisimaffeqarnissat naatsorsuutigineqarput. Aamma makkuninnga peqarnissat pingaartipparput:

• Attuumassutilimmmik teknikkikkut ilinniagaqarnikkut tunngaveqarnissat – ajornanngippat maskinmesteritut
• Sananeqaatilikkamik suleriaaseq, immikkuualuttortat pingaaruteqarnerinik, aningaasaqarnermillu paasisimasaqarnermik malussarissuseqarfiusoq
• Qarasaasialerisartutut (IT-lerisartutut) piginnaasarissaartoq, biilersinnaanermullu allagartalik
• Pisoqarfinni stresserfiusartuni ilungersuutiginngisamik ataatsimut isiginnittartoq, soorlu sarfaaruttoornerni, aamma innaallagissamik, imermik kiassarnermillu pilersuinernik attaveqalersitseqqinnerni
• Nunatsinni inuiaqatigiinnut ilisimasaqassaguit, aammalu kalaallisut/danskisut oqaatsinik atuisinnaassaguit tamakku assut iluaqutaassapput.

Akissaatitigut atorfeqartitaanermilu atugassarititaasut:

Naalakkersuisut (Kalaallit Nunaanni Namminersornerullutik Oqartussat) kattuffigisallu naleqquttup isumaqatigiissutaat naapertorlugu akissarsiaqartitsineq pissaaq.

Atorfininneq qaammatini pingasuni misiliutitaqarpoq.

Atorfimmut atatillugu inissamik innersuussisoqarsinnaavoq, malittarisassat qaqugukkulluunniit atuuttut naapertorlugit atorfinittumut sulisunut inissiamik pequsersugaanngitsumik innersuussisoqarsinnaavoq. Inissiamut innersuunneqartumut malittarisassat qaqugukkulluunniit atuuttut naapertorlugit ineqarnermut akiliutit akilerneqartassapput aamma iserternermi qularnaveeqqutit akilerneqassallutik. Sulisutut inissiaq atorfeqartitaanermut attuumassuteqarpoq atorfeqarunnaarnerullu taamaatinneranut atatillugu qimanneqassalluni.

Atorfimmut atatillugu inimik Namminersornerullutik oqartussat ataani peqaruit, tamanna atasiinnarnissaanut pisinnaavoq.

Atorfimmut atatillugu angalaneq aammalu pequttat akiliunneqarsinnaavoq, ukiullu pingasut ataannartumik atorfeqarnermi soraanermi angalaneq aammalu pisattat akilerneqarsinnaapput, illoqutigiit aammalu meeqqat 18-ninik ukiullit ataallugit.

Atorfimmut tunngasunik paasisaqarnerorusukkuit una attavigineqarsinnaavoq:Suliassat akisussaaffigisassarlu atorfik pillugit annerusumik paasisaqarusukkaanni Distriktschef Qeqqa Jan Zachariassen attavigineqarsinnaavoq emailikkut: JBZ@nukissiorfiit.gl imaluunniit oqarasuaammut: (+299) 86 72 02.

Paasissutissat allat: Allanut nalinginnaanerusunut tunngatillugu apeqqutissaqaruit sulisoqarnermut immikkoortortaqarfik saaffigisinnaavat uunga: hr@nukissiorfiit.gl

Nukissiorfiit pillugu

Nukissiorfiit Kalaallit Nunaat tamaat innaallagissamik, imermik kiassarnermillu pilersugaraa. Peqatigiilluta niuerfigisatsinnut iluaqutaasunik iluarsiissutinik aningaasartuutitigut nammatsillutillu piujuartitsisunik pilersitaqarnissaq tamatigut sulissutigaarput. 2020-mi innaallagissamik, imermik kiassarnermillu nioqqutigisatta 70 %-ia tassaavoq nukissamit atajuartumit pisoq. 2030-p tungaanut nukissamik atajuartumik 100 %-imik pisumik ingerlatsinissaq sulissutigaarput. Nukissiorfiit iluani sulisunut 400-nut tamanut toqqammavissanik pitsaanerpaanik pilersitsiniarneq iluatsitsiffigaarput. Uagut pilluta uani annermik atuagassaqarpoq: www.nukissiorfiit.gl

Qinnuteqarnissamut killissarititaasoq: juunip 13.-at, 2025

Atorfik una qinnuteqarfigiuk