Pinngortitaleriffimmi Silap Pissusianik Ilisimatusarfimmi pisortaq

Nunatsinni Silap Pissusianik Ilisimatusarfimmi pisortaasoq allami atorfeqalertussanngormat, Pinngortitaleriffimmiit aqutsisussarsiorparput, pisortanngortussaq nunatsinni silap pissusianut immamilu uumasoqatigiiaanut tunngasutigut misissuilluni suleqatigiiaarfiusartunut siuttussamik pissarsiorpugut. 

Nunatsinni Silap Pissusiata Ilisimatusarfia (Greenland Climate Research Center, GCRC) Pinngortitaleriffimmut attuumassuteqarpoq. Ilisimatusarfimmi pinngortitaq pillugu ilisimatusarneq, inuiaqatigiit pillugit ilisimatusarneq aammalu najugaqartut suleqatigalugit nunatta imartaani uumasoqatigiiaat ataqatigiinnerinut silap allanngornerata sunniuteqarnera ilisimatusarfigineqartarput.

GCRC silap pissusaanut tunngasutigut suliniutinut nunatsinnut attuumassuteqartunut pingaaruteqaqisumik avataaneersunut attaveqaataavoq, GCRC nunarsuaq tamakkerlugu universitetinik ilisimatusarfinnillu amerlasuunik ilisimatusarnikkut suleqateqartuuvoq.

Ilisimatusarfimmi GCRCmi arfinilinnik qulequtalerneqarsinnaasut suliarineqartarput:

• Silap Pissusia Inuiaqatigiillu

• Sermeqarfiit-Immallu sunniuteqaqatigiittarneri

• Nunatta Imartaani Natermiut

• Imaani Uumasoqatigiiaat Silallu pissusaa

• Immamik Misissuinerit Ingerlaaserisartagaat.

GCRC’ip aqutarai immap avatangiisaasalu sivisuumik misissuiffigineqartarneri aammalu nunatta sineriaata imarpissua misissuiffigisarpaat aammalu ilisimatusarneq aallaavigalugu ilinniartitsinerit ingerlattarlugit, soorluttaaq nunatsinni Danmarkimilu pisortanut siunnersuinernut ilanngussilluni ingerlatsivik ikiuuttarpoq.

Suliaqarfissaq

Pisortap ataani inissisimalluni Silap Pissusianik Ilisimatusarfimmi pisortap sulisuni ingerlatatillu ulluinnarni akisussaasuulluni aqutarisussaavai. GCRC’p pisortaatut siunnersortaallunilu ingerlatat ineriartortinneqarnissaannut qulakkeerinnittussaavoq. Soorluttaaq suliat pilersaarutit malillugit ingerlanneqarnissaat, missingersuutillu malinneqarnissaat aammalu qaffasissumik suliaqartoqartarnissaanut akisussaasuusussaavoq. GCRC’ip periusissiaata ingerlateqqinneqarnissaanut immamullu tunngasut suliniutit allanik suleqateqarluni qaffasissumik pitsaassuseqartumik ingerlanneqartarnissaat, aammalu kalaallinut nunarsuarmioqataasunullu innuttaasunut attuumassuteqartuunissaat qulakkeeqataaffigisussaavai. Pisortartaaq ilisimatusarnermut suliniutit nutaat aningaasalersorneqarnissaat qulakkeerniartussaavaa, taamaasilluni Pinngortitaleriffiup ingerlataanut ukiumiillu ukiumut kisitsisaataanut ilanngussisinnaassallunilu pitsanngorsaaqataasartussaavoq.

Silap Pissusianik Ilisimatusarfiup aqutsisua nunani tamalaani suleqatigisanik ataatsimeeqateqartartussaavoq, ilisimatusarfiit allat suleqatigilersinnaasallu allat piorsaaqataaffigisinnaasassallugit.

Piginnaanissai

Aqutsisussaq pinngortitaq pillugit ilisimatusarluni ilinniagaqassaaq (biologi assingusumilluunniit) ph.d.mik allagartaqassaaq. Qinnuteqartussaq immikkoortortaqarfimmi suliassanik ilisimasaqarluassaaq, uppernarsarsinnaassallugulu aqutsinikkut, ilisimatusarnikkut aammalu suliniutinik aqutsinernik misilittagaqartuulluni. Nunani tamalaani ilisimatusarnermik misilittagaqarnissaq aamma pingaartinneqarpoq, nunatsinnilu pissutsinut ilisimasaqarluarnissaa aamma pingaaruteqarluni. Qinnuteqartoq aamma nammineq ilisimatusarluni suliniutinut peqataasassaaq, qinnuteqartullu ilisimatusarnermi nammineq soqutigisai imarpissuaqarnermut uumasoqarneranullu tunngasut nunatsinni imaani uumasoqatigiiaat ataqatigiinnerinut atassuteqaqataasutut inissisimassapput.

Qinnuteqartumut piumasaqaatit

Aqutsineq

• Aqutsinermik, allaffissornermik, suliniutinillu aqutsinernik misilittagaqassaaq

• Ilisimatusarluni alaatsinaallunilu misissuinissanut atugassanik aningaasanik avataaneersunik soqutiginnilersitsisinnaassuseqassaaq

• GCRC-ip pitsaanerulersinnissaanut ineriartorteqqinnissaanullu takorluugaqassaaq

• GCRC’ip iluminni ilisimatusarluni suleqatigiinnissaannik piorsaallunilu

• Kalaallit Nunaanni pissutsinik ilisimasaqarluassaaq

• Malussajassuseqarlunilu suleqateqarnissaminut piginnaaneqarluassaaq immikkoortortaqarfiullu nunatsinniittup suli pitsaanerulerseqqinnissaanut pimoorussisinnaassuseqassalluni.

Ilisimatusarneq

• Ilisimatusarneq nunani tamalaani akuerineqartoq ilisimatuussutsikkut saqqummersitsisarfinni saqqummersitsisassalluni

• Suliniutinik annertuunik ineriartortitsinissaminut, aqutsinissaminut aningaasatigullu aqutsinissaminut misilittagaqarnissaa

• Immikkoortortaqarfinnik allanik suleqateqartarnermik misilittagaqassaaq

• Teknologi nutaaliaasoq misilittagaqarfigissavaa ilisimatusarnermi alaatsinaannissamut atorneqarsinnaasussaq

• Nunatsinnut issittoqarfimmiluunniit ilisimatusarluni ingerlataqarnissaminut misilittagaqarnissaq

• Nunani tamalaani attaveqaaterpassuaqassaaq

• Ilisimatuussutsikkut paasisat inunnut assigiinngiiaartunut saqqummiussiffigisarnissaannut misilittagaqassaaq

Angalasarnerit

Atorfimmut tunngatillugu angalasarnissaq naatsorsuutigineqassaaq.

Akissarsiassat atugassarititaasullu

Atorfik akissaateqarfimmi LR 36-mi maanna inissisimavoq. 1. april 2025 LR 36-mi tunngaviusumik akissarsiaq tapiillu aalajangersimasut, soraarnerusutissianullu illuartittagaq ilanngullu, sivisussusilimmik atorfinitsitsinermut tapeq ilanngullugu antterussuseqarput qaamammut Kr. 68.094 ukiumullu Kr. 817.128.

Akissarsiat aalajangersimasunik iluaquteqarlutik amerlassuseqartut Namminersorlutik Oqartussat Ilinniagartuullu kattuffiisa akornganni aalajangersagaareerput.

Atorfinitsinneqarnerlu isumaqatigiissutit naapertorlugit piumaarpoq. Qinnuteqartoq tjenestemandioreeruni tjenestemandinut nunatsinni pisortatigoortumik aalajangersakkat malillugit tjenestemanditut atorfinitsinneqarsinnaavoq.

Naalagaaffimmi tjenestemandit aammalu AC malillugu isumaqatigiissuteqartut, ilaatigut DJØF aammalu Finanmisteriaqarfiup akornganni isumaqatigiissutaat malillugit Namminersorlutik Oqartussani atorfinilernermi sulinngiffeqarsinnaatitaassaaq, akissarsiaqarnanili. Indenrigsministeriaqarfiup aamma kommunenut nunallu immikkoortuinut innersuussutigaat Namminersorlutik Oqartussanut qinnuteqartoq atorfininnialerpat akissarsiaqarnani sulinngiffeqarsinnaassasoq. Akissarsiaqarnani sulinngiffeqarsinnaanermut tunngasut Namminersorlutik Oqartussani atorfinittoqarnerani aamma aapparisamut/inooqatigisamut atuutsinneqarput.

Suliffigisaq sapaatip akunneranut akunnerni 40ni suliffiusarpoq.

Akissarsiat atorfininnermilu atugassarititaasut, aammalu atorfininnermi soraarnermilu pisattat angallanneqarnissaannut tunngasut Namminersorlutik Oqartussat pineqartullu kattuffiata akornganni isumaqatigiissutaasut malillugit pisussaapput. Atorfik ukiuni sisamani killilikkamik atorfinitsitsinerussaaq ukiut pingasut tikillugit sivitsuiffigineqarsinnaasussaq.

Inissaqarneq

Atorfik initaqanngilaq. Qinnuteqartorli Namminersorlutik Oqartussaniit inissaqartinneqareersimaguni malittarisassat atuuttut malillugit atorfik aqqutigalugu inigisaq tigummiinnarneqarsinnaassaaq. Atorfik aqqutigalugu inigisaq atorfeqarnermut attuumassuteqarmat atorfeqarunnaarnermi inigisaq qimanneqartussaassaaq.

Qinnuteqarnissaq

Qinnuteqarnissamut killissarititaavoq 22. september 2025.

Qinnuteqaat CV-talik, soraarummeersimanermut uppernarsaat assigisaallu linki aqqutigalugu nassiunneqassapput. Emailikkut qinnuteqaatigineqartut akuerineqarsinnaanngillat.

Qinnuteqaatit, CV’it ilinniarsimanermut pikkorissarsimanermullu uppernarsaatitit pappilissanut piukkunnartunut allanut ilanngullugit nassiussinnaavatit ”Qinnuteqarit” toorlugu.

Sulilerfissaq

Atorfimmi sulilerfissaavoq 1. oktober 2025 piaarnerpaamilluunniit.

Soqutiginnippit?

Atorfik pillugit apeqqutissaqaruit taava pisortarput Josephine Nymand attavigisinnaavat oqarasuaat +299 361200 imaluunniit mail jony@natur.gl aqqutigalugit.

Tusarfiginissannut qilanaarpugut.

Qinnuteqaat nassiuguk